Diepgaande inzichten: Een gesprek met meditatie-expert Roel Wilbers

Zou je je kort willen voorstellen?

Mijn naam is Roel en ik ben oprichter van Meditatie Amsterdam waar ik meditatietrainingen geef binnen en buiten het bedrijfsleven. Ook organiseer ik retreats, heb ik een podcast en ben ik auteur van het boek ‘Meditatie, je dagelijkse minivakantie‘. Daarnaast ben ik werkzaam als fysio-manueel therapeut, ben ik ademcoach en geef ik trainingen over zaken als stressmanagement en het optimaliseren van de mentale gezondheid en productiviteit. Ik heb ook vaker workshops en trainingen gegeven over meditatie aan studenten binnen de HvA en Vu.

Hoe ben jij bij meditatie terechtgekomen?

Dat is alweer een jaar of 15 geleden in Nepal. Ik was altijd nieuwsgierig geweest naar die boeddhistische monniken die zo’n serene en voldane uitstraling hebben. Wat wisten zij dat ik niet wist? Toen ik een 3 daagse mini-retreat met een introductie in het boeddhisme tegenkwam, heb ik me ingeschreven en daar heb ik voor het eerst gemediteerd en ook voor het eerst yoga gedaan. Het gaf me veel rust maar toen ik daarna zelf probeerde te mediteren, vond ik het veel te moeilijk en ben ik ermee gestopt. Zoals zo veel mensen. Wel ben ik doorgegaan met yoga. Later kwam meditatie weer op mijn pad en ben ik het onder begeleiding gaan doen en dat werkte wel.

Figuur 2
Boeddha beeld

Wat heeft mindfulness voor jou opgeleverd?

Veel meer innerlijke rust en overzicht. Met meditatie kijk je naar binnen en leer je jezelf kennen. Veel mensen hebben een idee over wie ze zijn maar kijken daar vooral naar hun ideeën, gevoelens en emoties. Zaken die je het en niet bent en vergankelijk zijn en vaak snel weer kunnen veranderen. Maar wat is een gedachte of emotie? Hoe werkt je geest? Het leert je over wat je geest is en hoe je geest werkt en om ermee te gaan werken zodat je meer controle krijgt over je innerlijke wereld en interactie met de buitenwereld en je bewuster en met meer overzicht door het leven gaat.. Precies dat heeft meditatie ook mij gebracht.

Zou je jouw afgeronde opleidingen kunnen opsommen?

Na mijn VWO ben ik fysiotherapie gaan studeren en daarna vervolgopleidingen zoals manuele therapie afgerond.

Hoe zou jij meditatie uitleggen?

Dat is een heel lastig te beantwoorden vraag. Hoe omschrijf je een toestand in woorden? Wat ik meestal zeg is dat meditatie neerkomt op pauzeren en observeren. Even stoppen met de drukte van alledag, maar ook je rollen, taken, functies en identiteit. En dan ga je bewust observeren van wat er is in het hier en nu, de werkelijkheid onderzoeken zonder die te willen veranderen. De staat van bewust ‘zijn’, en vooral niet ‘doen’, is wat je traint met meditatie.

Ben je nieuwsgierig naar onze meditatie oefening?

Op welke manieren help jij mensen op het gebied van meditatie? 

Mensen komen voornamelijk bij me voor meditatie begeleiding om meer rust te krijgen en los te komen van hun stress. Daarvoor is meditatie een uitstekende tool. Het is echter zo veel meer. Nadat ze rustiger worden, ervaren ze ook de helderheid en overzicht die er door ontstaat, hoe het hen helpt in functioneren en presteren in hun leven en hoe het hen gelukkiger maakt. Effecten die ook het gevolg zijn van meditatie en waarom mensen in de topsport en top van het bedrijfsleven mediteren en voor iedereen toegankelijk wordt met deze methode. 

Waarom is meditatie volgens jou zo behulpzaam bij stress vermindering?

Het brengt je niet alleen het tegenovergestelde van stress, namelijk ontspanning, het doorbreekt de stresscyclus daarmee. Waar meditatie verder gaat dan een massage, saunabezoek of bijvoorbeeld ademwerk, is dat het ook je stressbestendigheid vergroot. Daardoor kun je er beter mee omgaan als stress zich in je manifesteert en hoef je niet steeds iets te doen om het weer tot rust te brengen. 

Wat is het grootste misverstand dat mensen hebben over meditatie? 

Dat het je hoofd leegmaken is en stoppen met denken. Het wordt daadwerkelijk rustiger in jezelf als je mediteert maar dit is niet iets dat je probeert af te dwingen door te vechten tegen wat er is, het ontstaat vanzelf als je leert zijn met wat er is. Het stoppen met denken is onmogelijk, het gaat erom hoe je ermee omgaat en hoeveel invloed het op je heeft wat het verschil tussen rust en helderheid en onrust en stress bepaald.

Hoe kan iemand beginnen met meditatie, vooral als ze nog nooit eerder hebben gemediteerd?

Meditatie is niet gemakkelijk en zeker als je niet goed weet wat het inhoudt en je kan verwachten als je gaat zitten met je ogen dicht, is het vaak heel moeilijk je weg te vinden. Net zoals dat het is als je gaat tennissen of pianospelen zonder verdere kennis van hoe het werkt. Het beste is je eerst een beetje te verdiepen in het onderwerp en je te laten begeleiden in het proces. Dat kan met een meditatieles zoals ik die bijvoorbeeld wekelijks aanbied, maar ook met een podcast of meditatie app of audio. Helaas is er heel veel aanbod onder de noemer meditatie dat niet verder gaat dan een ontspanningsoefening. Fijn voor de tijdelijke rust die het je brengt, maar daar bereik je de diepere effecten niet mee. Op mijn website vind je veel uitleg en gratis audio’s en mijn podcast wat je op weg kan helpen. Een goede app is Headspace.

Zijn er specifieke ademhalingstechnieken die je belangrijk vindt om te leren tijdens meditatie? 

Ondanks dat ze in ‘één adem’ genoemd worden, zijn ademwerk en meditatie zijn twee verschillende dingen. Met ademhalingstechnieken verander je je ademhaling om tot een bepaald doel te komen, met meditatie probeer je juist niets te veranderen en te zijn met wat is. Ook daar wordt de ademhaling gebruikt, maar alleen als observatie-object en niet om tot een bepaalde toestand te komen. Ook hier zie je vaak goed bedoelende mensen die meditatie aanbieden maar alleen ademoefeningen doen. Dat geeft snel een rustgevend gevoel en daar is natuurlijk helemaal niets mis mee en ik ben zelf ook ademcoach in meerdere opleidingen, het geeft je echter geen verdiepend en duurzaam effect zoals meditatie dat wel doet. 

Wat zijn veelvoorkomende uitdagingen die mensen tegenkomen als ze beginnen met meditatie, en hoe kun je deze overwinnen?

Vooral dat de verwachtingen niet overeenkomen met de werkelijkheid. Dat je een oase van rust verwacht als je gaat zitten in meditatie maar vaak juist een compleet innerlijk circus tegenkomt als je je ogen sluit. Met verdiepende kennis over wat meditatie is en je mag verwachten en/of begeleiding door een ervaren meditatietrainer, kom je het snelst en gemakkelijkst voorbij aan deze uitdagingen. 

Hoe kun je meditatie integreren in een druk leven of een hectische werkweek? 

Het is eigenlijk nooit een kwestie van geen tijd, het is een kwestie van geen prioriteit. Als tijd hebt voor Netflix en social media, dan heb je ook tijd voor meditatie. Als je prioriteit aan je mentale gezondheid en balans wilt geven, dan vind je altijd wel een plekje.

Nieuwsgierig naar meer?

Kijk dan op de website van Roel, voor zijn speciale studentenaanbod. Hier vind je zijn gratis meditatieaudio’s, een boek, en wekelijkse mediatie avonden waar jij kan leren mediteren. Hoe leuk is dat!